Galanthus: Kruisingen

Tja, die zijn er heel veel. Heel veel kruisingen (hybriden) zijn gevonden bij Engelse landhuizen, waar tijdens en na de Krim-oorlog (van oktober 1853 tot februari 1856) heel veel in het wild verzamelde Galanthussen zijn gepoot.

Hommels en bijen hebben voor de kruisingen gezorgd. Het enige wat de liefhebber hoefde te doen was in het voorjaar te kijken of er nog een afwijkende vorm te vinden was. En dat is op grote schaal gebeurd. Maar ook nu nog gaan elk voorjaar honderden mensen naar de plekken waar sneeuwklokjes in grote hoeveelheden groeien. Meestal is niet bekend wie de ouders van de kruising zijn, maar het geoefende oog kan vaak wel zien of een van de ouders een Galanthus plicatus, elwesii of nivalis was.

Maar ook in grotere, moderne collecties worden regelmatig nieuwe vormen aangetroffen. Met moderne technieken als Twinscaling of Chippen wordt zo’n bolletje snel vermeerderd en op de markt gebracht.

Het echt doordacht kruisen van bepaalde ouders met elkaar wordt niet veel gedaan. Het is ten eerste een heel gepruts en ten tweede duurt het wel vier jaar voordat de gevormde zaden zich hebben ontwikkeld tot een bloeiend plantje. En dan is het nog maar afwachten!

Dubbele sneeuwklokjes gekweekt door Heyrick Greatorex, de zogenaamde  Greatorex-hybriden.

Heyrick Greatorex (d. 1954) was een dienstplichtig cavalerie officier in de eerste wereldoorlog en kapitein bij “the Home Guard” (wel bekend van Dad’s Army) gedurende de tweede wereldoorlog. Later leidde hij een teruggetrokken bestaan: hij woonde in een omgebouwde treinwagon, achter in zijn tuin, in het plaatsje Brundall in Norfolk.

In de jaren veertig van de twintigste eeuw gebruikt hij stuifmeel van G. nivalis “Flore Pleno” voor kruisingen met Galanthus plicatus. Dit leverde een hele reeks dubbele hybriden op. Deze hybriden waren groot, groeiden prima en met hun grote opvallende bloemen zorgden ze voor een sensatie.

Galanthus Ophelia
         Galanthus ‘Ophelia’

Greatorex vernoemde de meeste van zijn gekweekte hybriden naar de vrouwelijke hoofdpersonen in de werken van Shakespeare. Jammer is dat er geen enkele originele, duidelijke beschrijving of afbeelding is van het oorspronkelijk gekweekte materiaal. Ook  is er niets bewaard gebleven van de wijze van verspreiding van deze hybriden onder vrienden en bekenden. Dit betekent waarschijnlijk ook dat namen en hybriden in de loop van de tijd meermaals zijn verward. Het kan best zo zijn dat er onder liefhebbers twee verschillende hybriden dezelfde naam hebben.

Zelf kruisingen maken.

Zoals gezegd niet makkelijk maar wel heel interessant om te doen. Zou het niet heel mooi zijn om een kruising te maken tussen een Galanthus met gele bloemen en een met bv groene buitenste bloemblaadjes? Met in gedachten een nakomeling met gele buitenste bloemblaadjes?

Hoe gaan we te werk. Allereerst moeten er een vader en moeder worden gezocht. De moeder moet vooral goed en veel zaad leveren (n.b. veel dubbele Galanthussen vormen geen zaad, maar wel stuifmeel). Beide ouders moeten verder heel gezond zijn en kenmerken hebben die leuk zijn als ze allemaal in de nakomeling terug komen. Het kruisen is eigenlijk niet meer en niet minder dan het stuifmeel van de vader op de stempel van de moeder brengen. Maar….. omdat de bloemonderdelen heel klein zijn zit daar al wel een klein probleem. De beide ouders moeten eigenlijk ook nog gelijktijdig bloeien, en dat is misschien niet het geval. Verder moet voorkomen worden dat de moeder zichzelf bestuift, en dat wil zeggen dat de meeldraden, voordat het stuifmeel vrijkomt, moeten worden verwijderd. Ook mag niet door  bijen of hommels stuifmeel van een andere plant worden aangevoerd. Met een penseeltje brengt U het stuifmeel van de vader op de stempel van de moeder. Dan kan van gordijnstof een zakje om de bestoven bloem worden aangebracht. Zo weet U dat deze bloem bestoven is; er geen vreemd stuifmeel bij komt, en in een later stadium de zaden niet verdwijnen door mieren. Het zaad zal rond eind mei, begin juni rijp zijn en moet dan eigenlijk direct in een goed gedraineerde grond gezaaid worden. Gebruik een mengsel van gelijke delen gezeefde bladaarde en zaai-/stekgrond. Bedek het zaad met een heel dun laagje grond en breng dan daar bovenop een laagje Japans split aan. Zet de pot in een koude bak, of op een beschutte plek buiten. Houdt de grond goed vochtig. Zet er een etiket bij, waarop de kruisingsouders vermeld staan. In het voorjaar zullen de kiemplanten uitkomen, als dunne groene draadjes. Laat de kiemplanten nog zeker een jaar in de zelfde pot staan. Daarna kunnen de kleine bolletjes worden uitgepoot in de tuin of in vijvermandjes. Drie tot vier jaar na het zaaien zullen de nakomelingen gaan bloeien, en kunt U zien wat er voor fraais is ontstaan.

    Galanthus ‘Trym’

Omdat heel veel Galanthussen van zichzelf al kruisingsproducten zijn, kan uit het zaad van zo’n hybride ook iets heel moois ontstaan. Simpelweg door de plant aan zelfbestuiving te laten doen. Zo zijn uit de hybride ‘Trym’ al heel wat nieuwe, fraaie vormen ontstaan.

 

 

Terug naar de hoofdpagina.